Mỗi buổi sáng thức dậy đặt chân xuống đường là có thể cảm nhận được ngay bầu không khí trong lành tươi mới và chạm ngay hạnh phúc xung quanh. Bắc Âu là một khu vực có cuộc sống yên bình và chất lượng cuộc sống cao hàng đầu thế giới.
1. Quê hương của chuyện cổ tích Andersen
Sau khoảng thời gian trì hoãn bởi đại dịch covid-19, cuối cùng chuyến đi đến các nước Bắc Âu của chúng tôi cũng 9trở thành hiện thực. Khi xuống sân bay Copenhagen ở thủ đô Đan Mạch - quốc gia nhỏ nhất trong số các nước Bắc Âu, chúng tôi không có cảm giác đại dịch vẫn đang lưu hành dù lượng người qua lại khá đông. Bắc Âu không có quá nhiều những tòa nhà cao chọc trời, không có những tiếng còi xe nối dài, mọi người dân ăn mặc mộc mạc khi ra đường với chiếc xe đạp vừa tránh được nạn kẹt xe vừa bảo vệ môi trường. Một điều thú vị là vừa check-in vào Đan Mạch xong thì chỉ sau 30 phút, chúng tôi lại được check-in Thụy Điển khi xe đến cây cầu Oresund. Đây là sự kết hợp độc đáo giữa kiến trúc cây cầu dây văng dài 8km và đường hầm xuyên dưới lòng biển dài 4km nối thủ đô Copenhagen của Đan Mạch với thành phố Malmo của Thụy Điển khi nhìn từ trên cao như thể cây cầu đột nhiên biến mất giữa đại dương.
Sau khi tham quan cầu Oresund xe quay lại Copenhagen - quê hương của chuyện cổ tích Andersen, tận mắt chiêm ngưỡng bức tượng nàng Tiên cá bằng đồng (the Little Mermaid) đặt trên mỏm đá ở Langelinie bên bờ biển. “Nàng Tiên cá” trông thật nhỏ bé, cô đơn, mòn mỏi ngồi trên mỏm đá, gợi nhớ lần đầu xem bộ phim này đã thẫn thờ mất cả tuần mới thoát được phim.
Các nước khu vực Bắc Âu luôn nằm trong nhóm các quốc gia hạnh phúc nhất trên thế giới nhờ nền kinh tế phát triển cùng mức thu nhập cao, chế độ phúc lợi xã hội tiên tiến, chăm sóc y tế và chất lượng giáo dục rất tốt…Cũng chính ở suy nghĩ và lối sống của người dân đã góp phần vô cùng quan trọng về chất lượng sống. Người dân Copenhagen Đan Mạch vì thế cũng mang những nét hạnh phúc rất riêng. Cuối tháng tám tiết trời tuyệt đẹp. Trời cao xanh vời vợi, ngồi trên thuyền thả trôi theo dòng nước trong veo dọc con kênh trung tâm, nắng vàng rót mật nhảy múa nổi bật những bức tường đầy màu sắc rực rỡ. Các đám nam thanh-nữ tú tụ tập tắm sông rồi lại phơi mình trong ánh nắng. Họ bình thản uống bia và ngắm cuộc sống trôi qua trước mắt. Với họ, hạnh phúc chính là tận hưởng những điều bình thường và thỏa mãn vui vẻ từ những việc đơn giản, nhỏ bé nhất. Chúng tôi cũng tranh thủ vừa tản bộ ngắm phố, vừa nhâm nhi ly bia mát lạnh vừa thực hành bài học đầu tiên về hạnh phúc từ họ.
Người dân Bắc Âu đặc biệt thích đạp xe đi làm, họ rất hạn chế sử dụng các phương thiện giao thông cơ giới bởi giá cả khá đắt và thải ra khí độc cho môi trường. Không gian đô thị ở Đan Mạch có nhiều công viên, nơi nào cũng rợp bóng cây xanh, từ Đài phun nước Gefion Fountain, một trong những đài phun nước lớn nhất thủ đô, tới Lâu đài Rosenborg được xây dựng bởi những vị vua nổi tiếng nhất đầu thế kỷ 17, hay Cung điện Hoàng gia có lịch sử gần 1000 năm, hay trên những khu công viên hoặc khu phố cổ đều thấy người dân tản bộ hoặc đi xe đạp rất nhiều. Họ thường ngồi, nằm đọc sách, thụ tập cắm lều dã ngoại, thậm chí lăn lê bò toài trên mặt cỏ. Dù là quốc gia giàu có nhưng trang phục của người dân thật giản dị, tiện dụng, hàng hiệu dường như không có đất phát triển ở nơi đây.
Sau những ngày “cỡi ngựa xem hoa”tại đây, chúng tôi bắt đầu một trải nghiệm thật êm ái trên chiếc du thuyền DFDS Seaways hiện đại cao 12 tầng có sức chứa 1.700 khách khởi hành đi Oslo (NaUy) trên một chuyến hải trình dài 16 tiếng thưởng thức cảnh đẹp của Biển Đen. Khi tàu rời bến Copenhagen, những cây điện gió trên mặt biển tạo nên một cảnh đẹp thật thu hút, lúc này ngồi bệt trên boong tàu nhấm nháp ly bia mát lạnh lòng mình cũng tràn ngập niềm hạnh phúc.
2. Nơi sở hữu rất nhiều thứ nhất trên thế giới
Trong chuyến hành trình tới các nước Bắc Âu lần này, NaUy là quốc gia, chúng tôi dành nhiều thời gian nhất và cũng để lại những ấn tượng sâu đậm nhất. Đặc biệt là trong suốt chuyến đi luôn được ông trời ưu ái dành cho những ngày nắng đẹp để tận hưởng trọn vẹn mùa thu. Thời tiết thuận lợi như thế không phải là phổ biến ở Na Uy. Cũng giống phần lớn các quốc gia trong khu vực, chính phủ Na Uy ưu tiên phát triển môi trường thân thiện, bền vững và kết nối cuộc sống gần gũi với thiên nhiên. Điều đó có thể thấy rõ qua Nhà hát Opera Oslo với thiết kế được lát hoàn toàn bằng đá cẩm thạch, đón nhiều ánh sáng tự nhiên, đem đến sự gợi mở không giới hạn giữa nghệ thuật và cuộc sống.
Bên cạnh đó, Na Uy sở hữu rất nhiều thứ nhất trên thế giới, và chuyến đi này chúng tôi đã có ít nhất bảy trải nghiệm như thế. Điểm trải nghiệm đầu tiên là Công viên Vigeland, công viên trưng bày nhiều tác phẩm điêu khắc nhất thế giới với hơn 200 tác phẩm bằng đồng, đá, thép, và tất cả hình người ở đây đều ở trần, thể hiện một cách chân thực cảm xúc của con người. Khi ngắm nhìn cột đá chạm khắc kiếp luân hồi khiến người xem không tránh khỏi trầm tư.
Bảo tàng trượt tuyết Holmenkollen, bảo tàng lâu đời nhất thế giới về bộ môn thể thao trên tuyết. Ở đó có bục trao huy chương mà ai tới đây cũng hăng hái nhảy lên chụp hình khí thế như thể bạn luyện tập mỗi ngày và xứng đáng được trao huy chương cho sự cố gắng vượt qua chính mình.
Flåm - vùng đất nổi tiếng có nhiều “fjord” nhất trên thế giới. Đây là một kiểu vịnh nước hẹp, dài với những vách đá dựng đứng hai bên được tạo ra do sự dịch chuyển của những sông băng hàng ngàn năm trước và khắc thành những thung lũng sâu rất đặc trưng. Ngồi trên du thuyền lướt nhẹ trên fjord, gió trong lành thổi tung tóc rối, hơi nước phả lên se lạnh thấy lòng thật an yên.
Cảm giác thật kỳ thú khi vượt qua cung đường Stalheimskleiva, một trong những cung đường dốc nhất thế giới, ngắm những thung lũng xinh đẹp và những thác nước đổ xuống từ trên cao, và rất nhiều hồ nước tự nhiên lấp lánh dưới ánh nắng mặt trời. Những cánh đồng cỏ và hàng cây trải dài xanh ngắt với những ngôi nhà sơn màu đỏ thẫm với mái nhà trồng cỏ ẩn hiện. Thiên nhiên quả thật đã ban cho Na Uy thật nhiều ưu đãi.
Dấn ấn đặc biệt khó phai khi tới Nigardsbreen - một trong những dòng sông băng hiếm hoi còn tồn tại và vô cùng kỳ vĩ trong khu bảo tồn quốc gia. Đây là một trong những dòng sông băng vĩnh cửu mà con người có thể đi tới bằng đường bộ gần nhất. Leo dốc trên sỏi và có những đoạn vách đá trơn trượt dốc nghiêng dưới cái nắng chói chang, gió lạnh phả từng cơn vào mặt, nước mũi sụt sịt và cảm giác vỡ oà sau khi vượt qua quãng đường dài khoảng 5km lên tận nơi chiêm ngưỡng dòng sông băng khổng lồ ngay trước mặt, cảm giác như với tay ra thêm chút nữa sẽ chạm vào băng. Hít thật sâu căng lồng ngực, cảm nhận toàn bộ phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ với niềm biết ơn ngập tràn, cảm ơn cuộc đời khi có được những phút giây này, và cũng cảm ơn bản thân đã dũng cảm leo tới tận đây. Quãng đường dốc chỉ khoảng 5km thôi những lúc đầu không nghĩ là mình có thể leo lên tới cùng. Nếu muốn đi trên băng thì cần phải nghỉ lại qua đêm, sử dụng giày và gậy chống chuyên dụng và có hướng dẫn viên chuyên nghiệp mới có thể đi lại trên mặt sông băng. Chúng tôi rất muốn được thử một lần cho biết cảm giác nhưng có lẽ phải hẹn vào một dịp khác.
Một trải nghiệm khác cũng không thể bỏ qua là ngồi trên con tàu Flamsbana có lịch sử từ năm 1941 để ngắm cung đường tàu hoả đẹp nhất thế giới từ Flåm đến Myrdal dài 20km, khởi hành từ Sognefjord đến ga Myrdal ở độ cao 867m so với mực nước biển, đi xuyên qua 20 đoạn hầm xuyên núi, hai bên là cảnh quan thung lũng với rất nhiều thác nước với những đoạn có góc nghiêng lên đến 5.5%. Tàu sẽ dừng lại 5’ để cho du khách xuống ngắm một trong số những ngọn thác kỳ vĩ chảy từ trên cao, tiếng thác chảy hoà trong tiếng nhạc giao hưởng, một vũ công váy đỏ xuất hiện nhảy múa một cách đầy mê hoặc. Chỉ 5’ thôi nhưng để lại trong tâm trí du khách một dấn ấn thật khó quên. Trong sự hùng vĩ của thiên nhiên, con người xuất hiện thật nhỏ bé những vô cùng sinh động - một lần nữa nghệ thuật được sắp đặt để chuyển tải thông điệp một cách thật tài tình.
NaUy có lẽ là một trong những quốc gia có nhiều đường hầm xuyên núi nhất thế giới. Không thể nhớ nổi là đoàn đã đi qua bao nhiêu đường hầm. Có đoạn đường hầm dài 25km và để giữ an toàn cho lái xe nên họ thay đổi màu sắc ánh đèn khác nhau trong hầm để giúp bác tài tỉnh táo.
Trên tất cả, đọng lại trong tâm trí Na Uy là đất nước có cảnh quan thiên nhiên vô cùng xinh đẹp, không khí rất trong lành, một môi trường sống tuyệt vời. Con người nơi đây hạnh phúc bởi họ rất yêu và gìn giữ bảo vệ thiên nhiên. Họ hạnh phúc bởi họ trân trọng những điều giản dị, nhà cửa, trang phục hay đồ nội thất đều theo phong cách giản dị - ấm áp - thoải mái - tiện dụng, và gần gũi với thiên nhiên, và đây có lẽ là giá trị đáng quý nhất mà chúng tôi rút ra.
Cuộc sống gia đình hạnh phúc là một trong những điều quan tâm hàng đầu của người đàn ông Na Uy. Với họ hạnh phúc không phải là những điều quá xa xỉ, hạnh phúc chỉ giản đơn là được đoàn tụ với gia đình sau một ngày đi làm mệt mỏi, đó là những lúc cả nhà cũng nhau nấu ăn, cha mẹ kể chuyện cho con cái nghe. Triết lý sống hạnh phúc của người dân Na Uy thật đáng để suy ngẫm và học tập.
3. Quê hương giải thưởng Nobel & sở hữu nhiều thương hiệu danh tiếng
Đúng là có những điều cứ ngỡ khi nằm trong cùng một nhóm thì sẽ hoàn toàn giống nhau nhưng không phải. Họ có những nét chung và vẫn mang những sắc thái riêng. Các nước Bắc Âu cũng vậy.
Khi đến Thụy Điển thì không còn những vách núi dựng đứng và vịnh hẹp như ở Na Uy nữa mà phần lớn là địa hình bằng phẳng. Quốc gia này thì các bạn biết rồi, không chỉ nổi tiếng bởi giải thưởng Nobel hàng năm được trao tại thủ đô Stockholm mà họ còn cùng lúc sở hữu nhiều thương hiệu danh tiếng toàn cầu như Ban nhạc ABBA, xe hơi Volvo, đồ nội thất IKEA, vodka Absolut, điện thoại di động Ericsson, hãng thời trang H&M …và có những thương hiệu mình đang sử dụng mà không hề biết là của Thụy Điển như Spotify - cung cấp các dịch vụ phát trực tuyến nhạc hợp pháp chẳng hạn.
Thiết kế của Thụy Điển cũng rất nổi tiếng, tập trung vào các đường nét đơn giản, gọn gàng và công năng hơn. Chúng tôi rất mê đồ nội thất của IKEA cũng vì thế. Ở quốc gia Bắc Âu này, các bức tường thường có màu trắng và đồ nội thất rất sáng tạo về công năng nhưng có vẻ ngoài đơn giản. Bạn có thể thấy điều đó ngay trong thiết kế phòng tại các khách sạn.
Qua Đan Mạch và Na Uy rồi tới đây mới nhận ra không phải tất cả các nước Bắc Âu đều ăn vận giản dị như mình đã nghĩ. Dân Thụy Điển và Phần Lan sành điệu hơn hẳn. Khá ấn tượng với khu phố như một trung tâm thời trang thu nhỏ ở thành phố Orebro (Thụy Điển), nơi những nữ du khách trong đoàn đã đánh rơi con tim khi không thể mua được những chiếc đầm nhãn hiệu của Strandbergs Mode đành ngậm ngùi nuối tiếc vì sau 18h cửa hàng đã đóng mà trời thì tới tận 21h vẫn còn sáng trưng.
Các quán ăn ngoài trời với những bức tường bằng khung kính trong suốt như hoà vào đường phố một cách thật sang trọng nhưng lại hoàn toàn cách biệt. Cứ tưởng tượng vào mùa đông thực khách ngồi ăn tối trong căn phòng ấm áp và ngay trên đầu và xung quanh tuyết đang rơi. Thật lãng mạn làm sao! Hoặc cũng trong những nhà hàng đó ngay trong những ngày thu này, mặt trăng, các vì sao và ánh đèn sẽ tạo nên một khung cảnh nên thơ.
Quan sát gu ăn diện thời trang trong suốt hành trình đi qua các nước Bắc Âu. Thì ra không phải người dân ở đây ăn vận giản dị mà phải nói là nâng tầm thời trang lên một bậc - không khoa trương rực rỡ mà thanh lịch, đẳng cấp và tinh tế. Chúng tôi đánh giá khoản này Phần Lan cao hơn một bậc. Đây cũng là quốc gia duy nhất ở Bắc Âu sử dụng tiền euro. Trên con đường trung tâm mua sắm ở thủ đô Helsinki, các cửa hiệu không hào nhoáng sắc màu như đại lộ Champs-Élysées ở Paris hay Orchard Road ở Singapore nhưng khi bạn đẩy cửa bước vào trong sẽ thật sự cảm nhận được đây là “đẳng cấp” bởi hơi thở của chất liệu và kiểu dáng. Thú thật chúng tôi đã bị “thôi miên” bởi BALMUIR - một nhãn hiệu thời trang cao cấp của Phần Lan mà tiếc là không phổ biến ở Châu Á.
Không bon chen xô bồ như cuộc sống của những đô thị phát triển, giữa lòng đô thị ở Bắc Âu mọi người dân sống chan hòa quan tâm lẫn nhau, cảm giác khá giống với đời sống nông thôn của người Việt. Với họ phẩm chất còn quan trọng gấp nhiều lần so với vật chất. Trong xóm chỉ cần nhà nào có thêm thành viên mới, mọi người sẽ quây quần đến chúc mừng thăm hỏi và thậm chí còn tặng những món đồ cần thiết cho đứa trẻ của gia đình ấy.
Người dân Bắc Âu có lẽ là vậy. Nằm trong nhóm các quốc gia mà an sinh xã hội được xếp hạng hàng đầu thế giới, nhưng họ không khoe khoang mà đi sâu vào bản chất với cách tiếp cận tối giản thực sự mang tính ứng dụng cao. Họ hạnh phúc theo cách bình dị mà đẳng cấp như vậy đó.
