SỰ ỔN ĐỊNH DO MỖI NGƯỜI TẠO RA
(Trả lời báo An ninh thế giới số 226 tháng 6)
Cha mẹ nào cũng thương con và luôn muốn con có cuộc sống ổn định. Có một thực tế là nhiều bậc phụ huynh cứ muốn con mình vào làm công chức Nhà nước cho ổn định, dù không phải sở trường và cũng không phải sở thích của con. Anh nghĩ gì về điều này?
Đời tôi từ nhỏ đến giờ không hề ổn định theo cách nghĩ của anh trong câu hỏi này, nên khái niệm ổn định chỉ là tương đối. Khái niệm làm nhà nước “ổn định’ chỉ tồn tại thời bao cấp chứ giờ ít người còn quan tâm, nên cách đặt vấn đề này là lỗi thời. Nếu ép con làm một việc không đúng sở trường và sở thích của con để có được sự “ổn định” theo tưởng tượng của anh là không đúng!
Tuổi trẻ cần được thử thách và luôn thích bay nhảy. Phụ huynh có nên thay đổi tư duy để con mình được phát huy năng lực và tự do sáng tạo không?
Khi con gái lớn tôi thi đại học cháu nhờ tôi tư vấn tôi hỏi con học đại học để làm gì? Cháu bảo thấy bạn bè nói thi trường nào cho có việc làm kiếm sống sau này. Tôi cười bảo nếu con học chỉ để kiếm sống thì nghỉ ở nhà bán café trồng lan với mẹ, con nếu con họ để có kiến thức thì con thích gì cứ học nấy thôi. Có kiến thức tự nhiên sẽ nghĩ ra nhiều chuyện trong đó có cả chuyện kiếm sống. Sau khi học xong đại học cháu muốn học đạo diễn điện ảnh tôi đồng ý luôn và khuyến khích con cứ thử sức đi “Tuổi trẻ không nên cái gì cũng đúng”.
Có lẽ vì nếm chịu gian nan mưu sinh nên phụ huynh vẫn tự cho mình cái quyền nhìm xa trông rộng hơn con cái và áp đặt con cái phải uyển chuyển “chui sâu leo cao để có “cơm lành canh ngon”?
Tôi vẫn thường bảo vợ mình: Khi con cái chúng ta trưởng thành chúng ta chỉ là ký ức của chúng, hãy cố gắng để lại ký ức đẹp đẽ nhất có thể. Chúng ta chỉ định hướng chứ không áp đặt, nhất là áp đặt kiểu sống ích kỷ và tư lợi!
Quan niệm “ổn định” nhiều khi rất có hại. Vì “ổn định” mà sinh ra rụt rè và thụ động, thậm chí sinh ra thói kéo bè kết cánh để giữ quyền lợi cá nhân. Có lẽ đó cũng là nguyên nhân sâu xa khiến chúng ta có một đội ngũ cán bộ kém năng động và dễ tiêu cực chăng?
Tôi xin từ chối trả lời câu hỏi này, vì không có đủ thông tin và thời gian để biện luận, mà đối với tôi “Không biện luận thì không kết luận”
Bản thân anh, từ một nhà báo đã khước từ sự “ổn định” để đi làm truyền thông cho doanh nghiệp. Cảm giác của anh lúc đưa ra quyết định ấy, như thế nào?
Khi tôi bỏ nghề dạy học đi làm báo cậu – người nuôi dưỡng tôi nói: Cậu cho con làm thầy giáo để ổn định vì chế độ nào cũng cần, giờ con đi làm báo là nghề bất ổn con ráng giữ mình. Cho nên nghề báo tôi không cho là nghề ổn định vì vậy khi gặp ông chủ bây giờ mời tôi về làm văn hóa và truyền thông cho công ty tôi nhận lời ngay chẳng suy nghĩ gì nhiều.
Theo tôi sự ổn định do mỗi người tạo ra chứ cuộc sống không có sự ổn định vì cuộc đời này vốn vô thường mà. Nam bộ thời mở cõi có câu ca dao : “Ra đi gặp vịt cũng lùa. Gặp duyên cũng kết, gặp chùa cũng tu”, nếu ngày đó ông bà cũng bị ràng buộc bởi chữ “ổn định” thì giờ này ta làm gì có đất phương Nam trù phú và phóng khoáng!
….Bây giờ, đối với con cái anh, thì sự “ổn định” được hóa giải ra sao?
Tôi nói với các con: Cuộc đời như dòng sông có lúc nước lớn, nước ròng các con hãy học bơi đi, chứ ba mẹ không sắm cho các con bất kỳ chiếc ca nô hay xuồng ba lá nào đâu. Nếu có thì ba sẽ quăng cho chiếc phao khi các con mới xuống nước. Chấm hết!
Lê Thiếu Nhơn
